Türkiye'nin gündemine getirilen Türk Lirası'ndan sıfır atılması konusu aslında 1998'den bu yana Merkez Bankası'nca yürütülen bir proje. 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Türkiye'nin yeni para birimi Yeni Türk Lirası olacak. AKP hükümetinin gündemine taşıdığı bu konunun 2004 bütçesi ile birlikte kamuoyu ile paylaşılması düşünülürken, Kemal Unakıtan açıklama yaparak sıfır atacaklarını duyurdu.
Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, paradan sıfır atma uygulamasının ilk aylarında, fiyatlarda yuvarlama nedeniyle az da olsa artış olabileceğini belirtiyor. Serdengeçti, sıfır atmanın yuvarlama etkisinin, enflasyon ortamında yaşamaktan dolayı daha az hissedileceğini ve sürekli olmayacağını söylüyor, ama biz olaya alışana kadar yine epey canımız yanacak gibi gözüküyor. AKP hükümetinin gündeme getirip, yürürlüğe koyduğu Yeni Türk Lirası'nın 2005'te hükümete getirisini ve götürüsünü hep beraber göreceğiz...
BİRLİKTE GÖRECEĞİZ
Ülkemizde 1970'lerde başlayan yüksek enflasyon, bazı ekonomik değerlerin milyarlarla, trilyonlarla ve hatta katrilyonlarla ifade edilmesine neden olmuştu. Bu süreçte ekonominin nakit ihtiyacı ise 1981 yılından bu yana ortalama her 2 yılda bir defa tedavüle çıkarılan üst değerde yeni banknotlarla karşılandı.
Bunun sonucunda, dünyadaki en büyük kupürlü banknot (20,000,000 TL) sadece ülkemizde kullanılır oldu. Bu durum paramızın itibarını da olumsuz yönde etkiledi.
Diğer taraftan, bol sıfırlı rakamlar başta kasa işlemlerinde olmak üzere, muhasebe ve istatistik kayıtlarında, bilgi işlem programlarında ve ödeme sistemlerinde de sorunlar çıkmaya başladı.
TEKNİK İHTİYAÇ
Bu nedenle, paramızdan altı sıfır atılması sadece psikolojik değil, teknik bir ihtiyaç oldu.
Bu operasyonla, enflasyonun düşürülmesi konusundaki başarının ve kararlılığın bir göstergesi olmasının yanı sıra toplumun ulusal paraya olan güvenini de yenileyeceği düşünülmekte.
Yeni Türk Liraları ve Yeni Kuruşlar 1 Ocak 2005 tarihinde tedavüle çıkarılacak.
Halen kullandığımız banknot ve madeni paralar 2005 yılının sonuna kadar geçerli. 2005 yılında 1 yıl boyunca hem bugünkü Türk Liraları hem de Yeni Türk Liraları birlikte tedavülde kalacak.
Türk Lirası banknotlar 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren tedavülden kaldırılacak ancak, bu tarihten itibaren 10 yıl boyunca sadece Merkez Bankası tarafından değiştirilecek.
Bankadaki hesaplarımıza gelince;
o Geçiş öncesi hesabın bakiyesi +350 Milyon TL olsun.
o Önce hesaba 350 Milyon TL tutarında bir çıkış hareketi,
o Daha sonra 350 Yeni TL değerinde bir giriş hareketi yaratılacakmış.
Türk Lirası değerler Yeni Türk Lirasına dönüştürülürken, bir milyon Türk Lirası (1,000,000 TL) eşittir bir Yeni Türk Lirası (1 YTL) olacak. Diğer bir ifadeyle, paramızdan 6 sıfır atılacak ve örneğin 20,000,000 Türk Lirası ile 20 Yeni Türk Lirası aynı satın alma gücüne sahip olacak. Umarım evdeki hesap çarşıya uyar...