Yatağan'da gezimize devam ederken Cazgırlar Köyü'nden Ayşe Durdu ve yanındaki birkaç köylü kadını yolun kenarında akmakta olan suda ıspanak ve şalgam yıkarken görüp sohbet ettik.
Ayşe hanım; Geçenlerde ziraatçılar geldi "Bu pırasaların hali ne?" diye bize soruyorlar.
"Kabahat, termik santralı yükseğe değil, gelip buraya kuranda" dedik. Ispanak, şalgam, brokoli, lahana yetiştiriyoruz. Ama zarar çok. Ürünü pazara götürdüğümüzde Yatağan'ın malı dersek kimse almıyor, Çine brokolisi veya ıspanağı diyerek satabiliyoruz. Bizim köyün nüfusu 300'e yakın. Altmış yaşına gelmiş olan hemen herkes kanser hastası" diyor.
TAHKİM BEKLENİYOR
Bir sonraki durağımız Yatağan Maden-İş Sendikası Şube Başkanı Süleyman Girgin'in yanı idi. Girgin'in anlattıklarını aynen aktarayım; Yatağan ve Yeniköy termik santrallarındaki baca gazı arıtma sistemleri ihalesini kazanan Bischoff firması sistemi geç bitirdiği için Bakanlık firmanın istediği 30 milyon euroyu ödememiş. Bunun üzerine firma uluslararası tahkime başvurmuş. Özelleştirme ihalesini kazanan ise tahkim sonucunu bekliyor. 1 Ekim 2003'ten beri baca arıtma tesisi çalıştırılmıyor. Sendika olarak girişimde bulunduk. Sıkıntıları dile getirdik. Sonuç olarak 1 Eylül'e kadar Yeniköy, 24 Eylül'e kadar Yatağan için firmaya süre verildi.
Firma santralı bitirmeyeceğini resmen bildirmiş ve parasını istiyor. EÜAŞ'ın (Elektrik Üretim A.Ş) bu durumda tek taraflı müdahale etme hakkı var.
Bilirkişi gelecek kusur tespit edecek ve başka firmaya yaptırılacak. Burada çalışan 2000 kişi var. Amacımız santralın çevre dostu haline gelmesi. Sanayileşmemiz için elektriğin ucuz ve ulusal kaynaklı olması şart. Yatağan'da santralımız var, bacamız yok; antik kent üzerindeyiz müzemiz yok, 1'inci ligde voleybol takımımız var, bir tane kapalı spor salonumuz yok. Santralın yerini değiştiremeyeceğimize göre çevreye duyarlı hale getirmeliyiz. Baca arıtma tesisinin tutarı 80 milyon doları buluyor. Türkiye'nin yüzde 10 elektriğinin, Yeniköy, Kemerköy, Yatağan santrallarından alındığı düşünülürse bu baca sisteminin bir an önce tamamlanması gerekiyor."
PEMBE TABLO ÇİZDİLER
Tüm bu konuşmalar ve sohbetlerden sonra herkesin şikayet ettiği termik santrale doğru yol aldık. Bizi Yatağan Termik Santralı İşletme Müdürü Aziz Tığ ve YEAŞ (Yeniköy Elektrik Üretim ve Tic. A.Ş.) Genel Müdürü Ramazan Güven karşıladı. Sabahtan beri gerek Belediye Başkanı'ndan, gerekse halktan dinlediklerimizi, Yatağan'a geldiğimizde ilçenin üstünde gördüğümüz kül ve duman bulutuna kadar herşeyi aktardık, olayları bir de onların cephesinden dinledik. Fakat onlar bize öyle pembe bir tablo çizdiler ki, sanki Yatağan'da değil bir başka bölgede yaşıyorlar.
"Böyle olayların sadece mevsimlere geçiş zamanında gerçekleştiğini, bugünün tesadüf olduğunu, halkın sağlığı için zaten sürekli kontollerin yapıldığını, ölçümlerin 500 mikrogramın üstüne çıktığı an bugünkü gibi santralın hemen kapatıldığını" söylediler.
Yatağan ve Yatağan halkının problemleri yazmakla bitecek gibi değil. Devam edeceğim...