Zaman gazetesi yazarı Abdülhamit Bilici’nin 26 Ağustos tarihli yazısını okuduğumda konu hakkında ben de araştırma yapma gereği duydum. Bilici’de IRA’nın bırakması imkansız gibi gözüken silahı nasıl bıraktığına değinmiş ve konuyla ilgili güzel bir yazı kaleme almış.
Avrupa'nın terörden en çok çekmiş iki ülkesinden İngiltere IRA'ya , İspanya ise 50 yıldır Bask bölgesinin bağımsızlığı için silahlı mücadele veren ETA ‘ya nasıl silah bıraktırmayı başardı?
Peki aynı formuller biz de de geçerli olabilir mi?
PKK’da silah bırakır, ateşkes ilan eder mi?
Genel Kurmay Başkanı İlker Başbuğ’un açıklamasına göre bu kavgada son yıllarda 5.303 şehit daha toprağa vermişiz. Yani 30 yılda verdiğimiz şehit sayısı 40bini geçmiş.
Bir 30 yıl daha bu acılara katlanacak gücümüz var mı? Hiçbir şey çözümsüz değildir. Önümüzde bize yol haritası olabilecek iki örnek var .
Önce İngiltere'ye bakalım;
1) IRA güçlü İngiliz ordusuyla baş edemeyeceğini gördü. Şiddetle sonuç alamadığını, kamuoyu desteğini de kaybettiğini anladı. Seçimlere katılıp yerel yönetimde söz sahibi oldu. Sonra da silah bıraktı.
2) İngilizler de IRA ile mücadelenin zorluğunu gördü. Örgütün arkasındaki halk desteğini fark etti. Sonunda Başbakan Blair "Silahını bırakması şarkıyla şeytanla bile görüşürüm" dedi ve IRA'nın siyasi temsilcisi Sinn Fein ile önce gayri resmi, sonra resmi diyalog başlattı.
3) Ve tabi en önemlisi , göçmen İrlandalıların baskısıyla IRA'ya destek veren ABD, 11 Eylül'den sonra tavır değiştirdi. Örgütü siyasi çözüme zorladı.Çatışmalar bir an da bıçak gibi kesildi.
Gelelim İspanya'nın ETA formülüne…
Burada Başbakan Zapatero ‘nun kararlılığı rol oynuyor.İspanya Başbakanı Zapatero iktidara geldiği 2004'ten beri soruna diyalogla çözüm arıyor "Şiddet durmadan Bask sorunu çözülmez" diyordu.
Başbakan Zapatero’nun ETA formülü ise şöyle;
1 ) Madrid'deki El Kaide terörünün halkta yarattığı tepkiyi iyi kullandı. Toplum şiddeti lanetleyince ETA tabanından yalıtıldı. Teröre destek veren yayın organları ve örgütler kapatıldı. ETA köşeye sıkıştı.
2) Ama Zapatero "Sıkıştılar, saldırayım" demedi. İntikam saldırılarına zemin hazırlamadı. Tersine, 2005'te Oslo'da ETA ile "sessiz diplomasi" başlattı. Örgütü silah bırakmaya zorladı. Bir yandan da ETA kurbanlarının yakınlarıyla görüşüp onları bunun bir taviz pazarlığı olmadığına ikna etti.
3) Şimdi iki çalışma grubu oluşacak. İlk grup ETA'nın silahsızlanma yöntemini, militanların ve hapistekilerin durumunu görüşecek. İkinci grupsa Bask bölgesinin demokratikleştirilmesi üzerinde çalışacak. Kamuoyu yoklamalarına göre halkın yüzde 80'i süreci destekliyormuş.
Elimiz de iki yaşanmış örnek ve iki yol haritası var. Lise de mathematik dersinde kümeler konusunu işlerken en çok kesişen kümeler soruları karşımıza çıkardı. Tabi her kesişen kümelerin bir çözüm formülü vardı.
Hazır elimizde kümeler var iken, kesişenlerini bulmamız mümkün değil mi?