Günlerdir Anayasa değişikliği paketi ile uğraşmaktayız. Ekranlardaki tartışmaları da sanki anayasadan çok anlarmış gibi mecburen dinliyoruz. Konu hakkında tartışmaları dinlerken bir tek Yargıtay Başsavcısı Sabih Kanadoğlu'nun Venedik Komisyonu ile ilgili yaptığı açıklamalar kulaklarımı iyice açmama neden oldu.
Bizler halk olarak Venedik Komisyonu'nun aldığı kararlardan haberdar mıyız?
Ya da Venedik Komisyonu nu biliyor muyduk? 'Demokrasi' diye direten iktidar partisi, o kadar rahat bir şekilde "Anayasa taslağı Meclis'ten geçmezse halka gideriz" diyor ki işin içinde demokrasi harici bir hinlik olabileceğini düşünemiyoruz.
Çünkü biliyorlar ki Türk halkı kuzu kuzu denileni yapar.
Fakat ortada Venedik Komisyonu adı altında bir kurum varmış. Venedik Komisyonu, Avrupa Konseyi nin anayasa hukuku konularındaki danışma organı konumunda ve "Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu" olarak da anılırmış.
Türkiye'nin de içinde olduğu, 51 devletin temsilcisi bulunan Komisyon, 1990'da kurulmuş.
*
Eski Yargıtay Başsavcısı Sabih Kanadoğlu'nun gündeme getirdiği Venedik Komisyonu'nun 13-14 Ekim 2006 tarihinde 68. Genel Kurulu'nda kabul edilen, 21 Aralık 2006 tarihinde yürürlüğe giren maddesi, bakın meğer neler diyormuş:
"Referandumlarda İyi Uygulamalar Kılavuzu"nun 30'uncu maddesinde şöyle: "İçerik birliği, özgür oy iradesinin önemli bir gerekliliğidir. Seçmenler, aralarında bir bağ olmayan farklı sorulara aynı anda oy vermek zorunda bırakılmamalıdır.
Seçmenin sorulardan birini desteklerken bir başkasına karşı olabileceği dikkate alınmalıdır. Bir metinde yapılacak değişiklik, çok sayıda farklı unsuru kapsıyorsa halka bir dizi soru sorulmalıdır. Ancak özellikle anayasa gibi bir metnin tümden değiştirilmesi, tabiidir ki sadece birbiriyle bağlantılı unsurlarla ilişkili olamaz. Dolayısıyla bu durumda, içerik birliği gerekliliği geçerli olmaz. Bir metnin, bir dizi bölümünü içeren, kökten değişikliği tümden değiştirmeye eş sayılabilir; ama bu, farklı bölümlerin ayrı ayrı halk oyuna sunulamayacağı anlamına gelmez."
*
Yani Sayın Kanadoğlu bu hatırlatmayı yapmasa Meclis'teki vekillerimiz uyumaya, bizler de uyutulmaya devam edeceğiz.
Hani 'hamuduyla götürmek' diye bir deyim vardır ya... Anayasa'da kısmen değişiklik yapılmasına ilişkin teklifte bütün maddeleri bir arada oylatmak isteyen AKP iktidarına söyleyecek başka benzetme bulamadım.