TBMM Genel Kurulunda, 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi üzerindeki görüşmeler, Meclis Başkanı Binali Yıldırım'ın yönetiminde başladı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, bütçe görüşmeleri öncesinde sunum yaptı.
Sunumunda, "2018'de 170 milyar dolar ihracat hedefimize ulaşacağız" diyen Bakan Albayrak ayrıca Türkiye'nin kamu borç yükünün tarihin en düşük seviyelerinde olduğunu da söyledi.
Bakan Albayrak, "Bütçenin en önemli özelliklerinden biri tasarruf bütçesi olmasıdır" dedi.
10.12.2018 PazartesiGüncelleme : 10.12.2018-14:15 Pazartesi
TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkanı Binali Yıldırım başkanlığında toplandı. Toplantıda bugün, daha önce alınan karar gereğince, 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2017 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı'nın ilk gün görüşmeleri gerçekleştiriliyor. Bütçe görüşmeleri, aralıksız 12 gün sürecek, 21 Aralık'ta sona erecek
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, bütçe çalışmalarında emeği geçen herkese teşekkür ederek konuşmasına başladı.
Bakan Albayrak'ın konuşmasından öne çıkan satır başları şu şekilde:
- Artan korumacılık tedvirleri ile uluslararası ticaret hız kazanmaktadır. Son dönemde düşen petrol fiyatları petrol ihracatçılarını olumsuz etkileyecektir.
- Gelişmiş ülkelerde ekonomik büyümenin hız kesmesi beklenmektedir.Ekonomiyi canlandırmaya yönelik mali tedbirlerle 2017'de güçlü bir büyüme performansı elde ettik.
- Türkiye 2018'de de güçlü büyüme seyrin sürdürmüştür.Yılın 3. çeyreğinde iç talep ivme kaybetmiştir. Ancak aldığımız tedbirlerle olumsuzlukları en aza indirdik.
- Finansal istikrarı desteklemek amacıyla döviz likiditesi için gerekli tedbirler alınmıştır. Finansal piyasalar üzerindeki etkiler alınan tedbirlerle olumlu şekilde düzenlenmiştir.
- Sıkı para ve maliye politikaları ile enflasyon, cari işlemlerle sürdürülebilir bir büyüme politikası izlenecek. 2018'de 3,8 büyüme beklentimiz 2019'da 2,8 olarak belirlendi.
- 2018 ağustosta istihdam 29 milyona ulaştı. İşgücü piyasası politikaları istihdam artışına yansıdı. İşgücü arzının devam etmesi, ekonomik dengenin belirginleşmesini öngörüyoruz. 2018'in 2. çeyreğinde tüketici ve üretici güçlü bir adım izlemiştir. Yeni Ekonomi Programı sonrasında kur ve faizlerden sonra enflasyonda da etkisini gösterdi. Kasım ayında 3,61 puan geriledi. Para ve maliye politikalarındaki güçlü duruşla destekleyeceğiz.
- KDV ve ÖTV indirimleri ve enerjide zam yapılmamasıyla enflasyonda güçlü devam edeceğimize inanıyoruz. YEP'teki 2018 hedefimizi yakalayacağız.
- 2017'de jeopolitik risklere rağmen kasımda 168,1 milyar dolarla en yüksek değerine, yıl sonunda 170 milyar dolarlık hedef yakalanacaktır. AB'ye yönelik ihracatımız artış yaşanmıştır. Toplam ihracatımızın yüzde 53'ünü oluşturuyor. Turizmdeki toparlanma cari açığa da etkisi olmuştur. 2018'in ekimde yıllık 38 milyonla rekor seviyeye ulaşmıştır. Ekim ve kasımda da cari fazla göreceğimizi göreceğiz.
- 2018'de işsizlik verisini yüzde 11,3 seviyesinde öngörüyoruz. Türkiyeekonomisinin zayıf kalmasının önüne geçilmesi çok büyük önem arz etmektedir. Yüksek borçlanmayı artıracak, döviz kurunu sabitleyecek adımlar atmaya devam ediyoruz.
- Türkiye 2002'den beri makro ekonomik politikalarla örnek gösterilen ülke haline gelmiştir. Kamu borç yükümüz tarihin en düşük seviyesinde. 2017'de yüzde 28,3 olmuştur. Enflasyonla mücadeleyi desteklerken, sosyal ihtiyaçları karşılayacak şekilde düzenledik. Vergi düzenlemeleriyle enflasyonla mücadeleye katkı sağlanmıştır.
- Vergisel teşvikler sağlanmış, düzenlemeler hayata geçirilmiştir. 2018'de cari açığın 36 milyar doların altında olacağını öngörüyorum. 2017'de yüzde 1,5 olan merkezi yönetim bütçe oranı, 2019'da yüzde 1,8 olacağını öngörüyoruz. Genel devlet açığının GSYH oranı 2018'de yüzde 6 olmasını öngörüyoruz. Gelişmekte olan ülkelere göre düşük seviyede.
- Türkiye'de kamu borç yükü gelişmekte olan ülkelerin ortalamasından 11 puan daha düşüktür. 2017 bütçe giderleri yüzde 5,1 oranında artmıştır. 2018'de personel giderlerinin 200,3 milyar TL, mal hizmet giderleri 69,3 milyar TL, faiz giderleri 76,4 milyar TL olacağını görüyoruz. 2018'de bütçe açığının 72,1 milyar TL olmasını bekliyoruz.
- Bütçe açığının GSYH'ye oranını 2018'de yüzde 1,9, 2019'da yüzde 1,8 olarak öngörüyoruz. 2019'da bütçe açığının 80,6 milyar TL olmasını öngörüyoruz. Personel giderleri geçen yıla göre artarak 293 milyar 678 milyon TL'ye yükselmiştir. Yüzde 19,3 sosyal güvenlik transferleri. Enflasyon farkı (emekli ve memur zamları) dahil zamlarla emeklilere verilen bayram ikramiyeleriyle yüzde 36,5 oranında artış yaşamıştır.
- Gelirden ayrılan paylar 2018'de yüzde 27 artmış, 114 milyar 344 milyon TL'ye yükselmiştir. Faiz oranında ve dövizdeki yükseliş faiz giderleri yüzde 63,6 artmış, 117,3 milyar TL'ye yükselmiştir.
- 2019 bütçesi YEP'teki dengelenme sürecinin en temel destekleyicisi olacak. Bütçenin en önemli özelliklerinden biri tasarruf bütçesi olması.
- 2019 bütçesinden sağlığa 157 milyar TL kaynak ayırdık. Bütçe giderlerinin %17'sini, 161 milyar TL'yi eğitime ayırıyoruz. Yerel yönetimlere ayrılan kaynak miktarı artırıldı ve 93,6 milyar TL'ye ulaştı. Sosyal harcamalara ayrılan kaynağı 62,1 milyar TL'ye çıkardık, bu da bütçenin %6,5'ine denk gelmektedir.
- Reel sektörü desteklemeyi sürdürüyoruz. Reel kesim kesintileri için 32,8 milyar TL kaynak ayırıyoruz. Bütçeden tarıma 26,5 milyar TL kaynak ayırdık
- En düşük memur maaşı 3 bin 130 TL'ye çıkarıldı. Memur maaş artış oranı %699'a ulaştı, ortalama memur maaşı ise 3 bin 806 TL'ye çıkarıldı.
- Mali disiplin sayesinde kamunun borç yükü düşürüldü. Merkezi yönetim brüt borç stokunun faiz oranına olan duyarlılığı önemli ölçüde azaltılmıştır. %110 seviyesinde öngörülen iç borç çevirme oranının tüm finansal saldırılara rağmen %95 seviyesinde gerçekleşmesi planlanıyor.
- Göstergelerdeki negatif seyri kırdık. Sermaye piyasalarında ekim ayında dolar cinsinden çok başarılı bir ihraç gerçekleştirdik, 3 katı taleple karşılaştık. Hazine ihracı, duyulan güvenin göstergesi açısından önemli.
- Çok kısa bir süre içerisinde Hazine garantili bir altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası ihracı daha gerçekleştireceğiz.
- Önümüzdeki dönemde adım adım kurumların sayısının artması ile birlikte kapsamı genişletilecek olan Tek Hazine Kurumlar Hesabı ile kamu nakit kaynakları Hazine tarafından tek bir hesapta izlenerek yaklaşık 40 milyar liralık kamu kaynağı tek hesap üzerinden çok daha etkin ve verimli şekilde yönetilecektir. Tek elde toplanacak nakit rezervinin en uygun finansal araçlarla nemalandırılması sayesinde yıllık 3-4 milyar lira asgari tasarruf elde edilecektir.
- KDV iadelerinin hızlı iadesi için, şartları sağlayan mükelleflerin yeminli mali müşavir onayı ile 10 iş günü içinde iade alabilmesine ilişkin bir sistemi önümüzdeki yıl başlatıyoruz.
- Mecbur olmadıkça yeni indirim, istisna ve muafiyet gelmeyecek.
- 2 yıllık faizler %26'lardan %20'nin altına, 5 yıllık faizler de %26'lardan %16-17'lere geriledi.
- (Türkiye stagflasyona girdi, Türkiye küçülecek, Türkiye resesyona girdi) sözleri yanıtını almıştır.
- Türkiye, küresel ekonomideki sert süreçlere, tarihinin en büyük kur saldırısına rağmen, o saldırıyı yaşadığı dönemde dahi büyümüştür.